…ή η αχλύς της μνήμης και η σκόνη του χρόνου
σε πρώτη προβολή
photo: Erieta Attali
Karl Dryer, Gertrund 1964
Ο παλιός κινηματογράφος του μεσοπολέμου «Ο ΛΑΜΠΗΣ» στον Άγιο Νικόλαο Κρήτης με τη συρόμενη οροφή που γκρεμίστηκε πριν κάμποσα χρόνια, μοιράστηκε σε τρία οικόπεδα .Εκεί που βρισκόταν η οθόνη των προβολών του έπρεπε τώρα να στηθεί το κτίσμα. Ακριβώς στα πόδια του είχαν βρεθεί πριν από λίγα χρόνια στη διάρκεια μιας άλλης εκσκαφής, τα ερείπια του ρωμαϊκού κέντρου της Καμάρας, της προγενέστερης θαμμένης περιόδου ακμής της πόλης. Ολόκληροι τοίχοι και δρόμοι ανάμεσά τους για το πέρασμα, την ανάσα των ανθρώπων μιας άλλης στιγμής…
Η θέση του οικοπέδου και η μνήμη ,απώτερη και πρόσφατη, ήταν τα στοιχεία που μέτρησαν και καθόρισαν στο τέλος τη μορφή του, την παρουσία του, τη μετατροπή του από κτίσμα σε οθόνη προβολής συμβάντων του χτες και του σήμερα. Η ιδέα μιας οθόνης ή η ανάκλησή της στο θυμικό με την πρώτη ματιά ακόμη πριν προλάβει κανείς να πλησιάσει κοντά και να δει τα υπόλοιπα ήταν μια χειρονομία που γεννήθηκε στο σχεδιαστήριο από το απόθεμα της προσωπικής εμπειρίας του παλιού σινεμά και τα στρωσίδια με τα όστρακα που γέμιζαν το χώρο της ανασκαφής ακριβώς από κάτω…
Αυστηρή και αδιατάρακτη τυπολογική διατύπωση ,εμμονή στο μετασχηματισμό του κελύφους από κτισμένη ενότητα ενός κοντέινερ χρήσεων σε τοπίο διήγησης μιας παλιάς ιστορίας και την ίδια ώρα φόντο προβολής μιας συγχρονικής δραστηριότητας που κινείται στους ίδιους τόπους , σε ένα ομόλογο περιβάλλον αλλά σε εντελώς καινούρια σκηνή. Πλάνα της τοπικής διήγησης ενός βίου που συνεχίζει να εξελίσσεται με αέναο τρόπο. Φόντο και προσκήνιο το κτίσμα και οι δρόμοι γύρω. Προβολή στην οθόνη μιας καινούριας σεκάνς. Η εμμονή με τον κινηματογράφο και την απόπειρα να αποκτήσει υπόσταση και τεκμηρίωση η φευγαλέα στιγμή μιας σύγχρονης αλλά ανθρώπινης -και όπως τότε παλιά- κίνησης, στάσης αναπάντεχης ριπής του βλέμματος στις δονήσεις που προκαλούν τα εφήμερα σώματά μας καθώς ταξιδεύουν στον αιώνιο χρόνο…
Τα ανοίγματα, τα πλήρη ,τα κενά, τα χρώματα .Όλα ταγμένα στην εικόνα και στο βλέμμα ,στον κινηματογράφο που ήταν η αφορμή για να γεννηθεί αυτή η οθόνη συμβάντων ..Αυτονόητη όσο και ένα δέντρο σε ποίημα της αγαπημένης Έμιλι Ντίκινσον πριν βγει μέσα βαθιά από το κρυφό της συρτάρι στο ξέφωτο μιας σπαρακτικής κραυγής ,αιτήματος για το ξεπέρασμα της θνητότητας…AMOR OMNIA...Το τελευταίο πλάνο από τη «Γερτρούδη» του Καρλ Ντράγιερ που παίχτηκε ίσως κάποτε στο παλιό εκεί σινεμά….
odyss 8.3.08
Η θέση του οικοπέδου και η μνήμη ,απώτερη και πρόσφατη, ήταν τα στοιχεία που μέτρησαν και καθόρισαν στο τέλος τη μορφή του, την παρουσία του, τη μετατροπή του από κτίσμα σε οθόνη προβολής συμβάντων του χτες και του σήμερα. Η ιδέα μιας οθόνης ή η ανάκλησή της στο θυμικό με την πρώτη ματιά ακόμη πριν προλάβει κανείς να πλησιάσει κοντά και να δει τα υπόλοιπα ήταν μια χειρονομία που γεννήθηκε στο σχεδιαστήριο από το απόθεμα της προσωπικής εμπειρίας του παλιού σινεμά και τα στρωσίδια με τα όστρακα που γέμιζαν το χώρο της ανασκαφής ακριβώς από κάτω…
Αυστηρή και αδιατάρακτη τυπολογική διατύπωση ,εμμονή στο μετασχηματισμό του κελύφους από κτισμένη ενότητα ενός κοντέινερ χρήσεων σε τοπίο διήγησης μιας παλιάς ιστορίας και την ίδια ώρα φόντο προβολής μιας συγχρονικής δραστηριότητας που κινείται στους ίδιους τόπους , σε ένα ομόλογο περιβάλλον αλλά σε εντελώς καινούρια σκηνή. Πλάνα της τοπικής διήγησης ενός βίου που συνεχίζει να εξελίσσεται με αέναο τρόπο. Φόντο και προσκήνιο το κτίσμα και οι δρόμοι γύρω. Προβολή στην οθόνη μιας καινούριας σεκάνς. Η εμμονή με τον κινηματογράφο και την απόπειρα να αποκτήσει υπόσταση και τεκμηρίωση η φευγαλέα στιγμή μιας σύγχρονης αλλά ανθρώπινης -και όπως τότε παλιά- κίνησης, στάσης αναπάντεχης ριπής του βλέμματος στις δονήσεις που προκαλούν τα εφήμερα σώματά μας καθώς ταξιδεύουν στον αιώνιο χρόνο…
Τα ανοίγματα, τα πλήρη ,τα κενά, τα χρώματα .Όλα ταγμένα στην εικόνα και στο βλέμμα ,στον κινηματογράφο που ήταν η αφορμή για να γεννηθεί αυτή η οθόνη συμβάντων ..Αυτονόητη όσο και ένα δέντρο σε ποίημα της αγαπημένης Έμιλι Ντίκινσον πριν βγει μέσα βαθιά από το κρυφό της συρτάρι στο ξέφωτο μιας σπαρακτικής κραυγής ,αιτήματος για το ξεπέρασμα της θνητότητας…AMOR OMNIA...Το τελευταίο πλάνο από τη «Γερτρούδη» του Καρλ Ντράγιερ που παίχτηκε ίσως κάποτε στο παλιό εκεί σινεμά….
odyss 8.3.08
1 σχόλιο:
...Το όνειρο εκφράζει το γρήγορο πέρασμα της ζωής. Τονίζοντας τον ονειρικό χαρακτήρα που κάποτε παίρνει η πραγματικότητα, ο Borges γράφει στο ποίημά του, που φέρει τον τίτλο "H κυκλική νύχτα":
"Κι οι ομόθυμοι δρόμοι κυοφορώντας το χώρο
είναι διάδρομοι φόβου αμυδρού, και του ονείρου".
Κι οπότε, το σύμπαν γίνεται ένα όνειρο που ονειρεύονται οι πάντες - ένα συμμεριζόμενο όνειρο. Όπως και η τέχνη είναι επίσης ένα όνειρο, ενώ η αρχιτεκτονική μοιάζει με δραστηριότητα που συμμετέχει στη φανταστική φύση του ονείρου.
Κατά συνέπεια, αν τα όνειρα είναι μετάθεση μιας πραγματικότητας στο χώρο του εφικτού, δηλαδή της φαντασίωσής του, τότε η αρχιτεκτονική είναι ένας χώρος όπου μετατοπίζει κανείς τις επιθυμίες του στο χώρο του εφικτού, ώστε να μπορέσει να φαντασιώσει τον εαυτό του.
Ι.
Δημοσίευση σχολίου