21.1.10

ΜΝΗΜΗ ΚΑΙ ΕΤΕΡΟΤΗΤΑ

Από την Κρήτη, «νησί και θεριό που κοίτεται στη θάλασσα»,
στιβαρό τοπίο της Μεσογείου και τόπο [δια]πολιτισμού,
χιλιόχρονη μήτρα υποδοχής και συνύπαρξης ανθρώπων και
ιστορικών εμπειριών, χώρο συνάψεων όλων των σύγχρονων ρευμάτων
αλλά και ανάδυσης του νοήματος της λεβεντιάς, με το διανοητικό αλλά
και το φυσικό της κυματισμό να περιτρέχει «τ΄ακρογιάλια του Ομήρου»
σαν ζωοποιός δόνηση κάθε νεωτερικού και δημιουργικού παλμού,
αναφορά συμβολικών πτήσεων της νιότης στο καινούριο αλλά και
επικαιρικό πεδίο αναζητήσεων και συναντήσεων με ένα ανοικτό βλέμμα
για τον «άλλο»,το διαφορετικό ,τον ξένο και τον Κόσμο,

ΝΑ ΕΝΑΝΤΙΩΘΟΥΜΕ ΣΤΟ ΡΑΤΣΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΗ ΦΟΒΙΚΟΤΗΤΑ!



Οι Πολίτες με μνήμη και ιδιαίτερα στην Κρήτη και τα Χανιά πρέπει να σταθούν αποφασιστικά απέναντι στην «κοινοτοπία του κακού» που και στις μέρες μας για μια ακόμη φορά φαίνεται να εξαπλώνεται και να χαρακτηρίζει τις διαθέσεις και τις ενέργειες κάποιων που απέχουν πολύ από οποιαδήποτε δημόσια και δημοκρατική συζήτηση. Προβλήματα στις ανθρώπινες σχέσεις πάντα υπάρχουν και οξύνονται ιδιαίτερα σε περιόδους με αυξημένη «ρητορεία και γεγονότα κρίσης» αλλά αυτό σε καμιά περίπτωση δεν δικαιολογεί αποκρουστικές συμπεριφορές από ορισμένους που με πολύ εύκολο τρόπο δείχνουν να εστιάζουν τις ενέργειές τους σε εκείνους που δοκιμάστηκαν ιστορικά με τις πιο ακραίες «λύσεις».

Αναφέρομαι βέβαια στο -δεύτερο σε λίγες μέρες -εμπρησμό της συναγωγής των Χανίων, μιας πόλης με σημαντική θέση και επιρροή στη μεγαλόνησο και ιδιαίτερα στο χώρο της αρχιτεκτονικής κοινότητας λόγω της παρουσίας του ΚΑΜ (Κέντρο Αρχιτεκτονικής της Μεσογείου).Αυτό το γεγονός δεν είναι μεμονωμένο καθώς αθροίζεται σε μια σειρά από ακραίες ρατσιστικές επιθέσεις και καταστροφές που έχουν συμβεί το τελευταίο τρίμηνο στην πόλη με στόχο μετανάστες ή ανθρώπους που υπερασπίζονται την κοινή μας αξιοπρέπεια.

Είναι ανατριχιαστικό να θυμηθεί κανείς πως τον Ιανουάριο του 1942 στη σύσκεψη για την «τελική λύση» από τους 15 ναζί που συμμετείχαν οι 12 είχαν διδακτορικές περγαμηνές αλλά αυτό δεν τους απέτρεψε από την οργάνωση της μεγαλύτερης γενοκτονίας της Ιστορίας, του ολοκαυτώματος των Εβραίων. Είναι παράλληλα θλιβερό λίγες μέρες πριν τις 27 Ιανουαρίου, ημέρα παγκόσμιας ιστορικής μνήμης αυτού του αποτρόπαιου εγκλήματος, να υπάρχουν στην ανοικτή και –κατά τη γνώμη μου ανεκτική- κοινωνία της Κρήτης άνθρωποι που μας ντροπιάζουν όλους έχοντας ως αφετηρία τους αντισημιτικές ιδέες και αγνοώντας επιδεικτικά την πλατιά δημοκρατική παράδοση της τοπικής εμπειρίας.

Ο Τιοντόρ Αντόρνο έγραψε πως μετά το Άουσβιτς η ποίηση δεν έχει κανένα περιεχόμενο. Κι όμως ακόμη και στην έσχατη εκείνη ώρα που κυριαρχούσε ο ζόφος, άνθρωποι σαν τον Πάουλ Τσέλαν στάθηκαν όρθιοι πίνοντας το «μαύρο γάλα της αυγής» και διασώζοντας τις ηθικές αντιστάσεις του ανθρώπου με το Λόγο που μόνος αυτός «…μπορεί ακόμη καθημερινά να επαναθεμελιώνει ηθικά τον κόσμο μας…» όπως με εξαιρετικό τρόπο διατύπωσε σε παλιότερη τοποθέτησή της η καθηγήτρια κοινωνιολογίας , σημαντική διανοούμενη και φωνή της εποχής μας Τζούλια Κρίστεβα.

Ο Βάλτερ Μπένζαμιν πρόλαβε πριν αυτοχειριαστεί κυνηγημένος από τους ναζί διώκτες του να γράψει –προφητικά- πως «…η γνώση μπορεί να γίνει επικίνδυνη όταν δεν υπηρετεί ένα επαναστατικό σκοπό και τον άνθρωπο…» και εγώ θα πρόσθετα πως η ανοχή και ο σεβασμός στη διαφορετικότητα υπήρξαν πάντα τα πιο σημαντικά γνωρίσματα που διέκριναν τις ανθρώπινες κοινότητες που δημιούργησαν πολιτισμό και κοινές αξίες ικανές να μας κινητοποιούν μέχρι σήμερα.

Ο Μάνος Χατζιδάκις το 1993 σε άρθρο του στην ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, χαρακτήρισε το ρατσισμό «...τέρας που όταν δεν μας ενοχλεί αρχίζουμε να του μοιάζουμε…».Και οι Κρητικοί δεν τον ξεχνούν ποτέ…

Να εναντιωθούμε λοιπόν στο φόβο που καλλιεργούν εκείνοι που θέλουν να επιβάλουν τη λήθη και αντιστρατεύονται τις αρχές της συνύπαρξης και κυρίως να εκφράσουμε με αποφασιστικότητα την επιμονή μας για την υπεράσπιση ενός κοινού βίου που δεν κατατάσσει τους συμπολίτες μας με βάση καταγωγές, προτιμήσεις, ιδέες ,πεποιθήσεις και ιδιαίτερους προσανατολισμούς αλλά έχει πάντα αναφορά μόνο στις κοινές ανθρώπινες αξίες και την πιο βαθιά τους κατανόηση και συνείδηση…

Οdyss, 21.01.2010

ΨΗΦΙΣΜΑ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΑΓΩΓΗ ΧΑΝΙΩΝ* ( ΙΑΝ. 2010)

Τον Ιανουάριο του 2010 δύο φορές (μία στις 5 Ιανουαρίου και μία στις 16) η Συναγωγή των Χανίων έγινε στόχος εμπρηστών. Καθώς τα αποτελέσματα της πρώτης φοράς δεν ήταν θεαματικά, επανήλθαν κατορθώνοντας να κάψουν συνολικά 2.500 παλιά και σπάνια βιβλία, μέρος του αρχείου και πολύτιμα αντικείμενα. Την πρώτη φορά είχαν ήδη καεί η ξύλινη οροφή, το πάτωμα, η εσωτερική σκάλα. Τώρα όσα αντικείμενα διεσώθησαν μεταφέρθηκαν αλλού και η κατεστραμμένη Συναγωγή έκλεισε. Η Συναγωγή των Χανίων είναι το μοναδικό ίχνος εβραϊκής παρουσίας στην Κρήτη μετά από 2.400 χρόνια εβραϊκής ζωής σ’ αυτό το νησί. Το 1999 ολοκληρώθηκε η αναστήλωσή της και άρχισε να λειτουργεί ως επισκέψιμο μνημείο πολιτισμού, κόσμημα αρχαιολογικό, αρχιτεκτονικό και συγχρόνως τόπος μνήμης για τους 265 Εβραίους των Χανίων που εκτοπίστηκαν από τους ναζί με πλοίο που βυθίστηκε. Η Συναγωγή αυτή, σε μια πόλη δίχως κοινότητα, μιλούσε για το παρελθόν και αποτελούσε έναν ανοιχτό χώρο συνεύρεσης επισκεπτών και ερευνητών με την πλούσια βιβλιοθήκη και το αρχείο της. Εμείς, ιστορικοί, κοινωνικοί επιστήμονες και όσοι άλλοι συμμετέχουμε στην «Συνάντηση Κοινωνικής Ιστορίας για τη Δεκαετία του ’40», θεωρούμε εξαιρετικά επικίνδυνες αυτές τις ενέργειες, δείγματα ανόδου μιας επιθετικής ακροδεξιάς, ρατσιστικής, αντισημιτικής και ξενόφοβης. Oι επιθέσεις αυτές, που τον τελευταίο καιρό πολλαπλασιάζονται στην Ελλάδα, είναι πολύ ανησυχητικό σημάδι και απαιτούν εγρήγορση. Καταγγέλλουμε τις ναζιστικής έμπνευσης κινήσεις, που συμβαίνουν λίγες ημέρες πριν την Ημέρα Μνήμης των θυμάτων του Ολοκαυτώματος. Δηλώνουμε επίσης τη συμπαράστασή μας στην ολιγομελή ομάδα εθελοντών που κρατούσε ανοιχτή τη Συναγωγή με προσωπικό μόχθο.

*Πανεπιστήμιο Αθηνών, Κυριακή 17 Ιανoυαρίου 2010
Συνάντηση Κοινωνικής Ιστορίας για την Δεκαετία του 1940

Links:
http://www.petitiononline.com/chasynag/

10.1.10

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΟ ΤΕΤΡΑΓΩΝΟ 19 [ΑΘΗΝΑ]

ένα βιβλίο ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΦΙΛΙΠΠΙΔΗ



οδυσσέως σχεδία* _09.01_βιβλίο _01.11.2009_αθήνα

ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΜΙΑ ΒΡΑΔΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΒΙΒΛΙΟΥ ΜΕ ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ, ΠΡΩΤΗ ΝΗΟΨΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΠΛΟΥ ΤΗΣ «ΟΔΥΣΣΕΩΣ ΣΧΕΔΙΑΣ _09», Η ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΦΟΡΑ ΚΑΙ Η ΣΥΝΑΨΗ ΜΕ ΤΟ ΠΡΟΣΦΑΤΟ ΠΟΝΗΜΑ ΤΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ (ΜΟΥ) ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΑ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ

ΕΝΑΣ ΟΙΟΝΕΙ ΘΡΙΑΜΒΟΣ ΤΟΥ ΑΙΩΝΙΟΥ ΚΑΙ ΑΚΑΤΑΛΥΤΟΥ
«ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ» ΠΑΝΩ ΣΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΗ ΚΑΙ ΦΘΑΡΤΗ ΟΨΗ ΜΙΑΣ ΠΛΑΝΗΤΙΚΗΣ ΤΑΞΗΣ ΚΤΙΣΜΕΝΗΣ ΜΕ ΤΑ ΥΛΙΚΑ ΜΙΑΣ ΑΝΙΚΑΝΟΠΟΙΗΤΗΣ ΚΑΙ ΒΟΥΛΙΜΙΚΗΣ –ΚΑΙ ΚΑΤΑ Μ.ΜΠΡΕΧΤ- ΑΠΛΗΣΤΙΑΣ

ΟΙ ΠΟΛΛΑΠΛΕΣ ΩΣΜΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙ ΕΝ-ΤΥΠΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΑΣΤΙΚΟΥ ΒΙΟΥ & ΒΙΩΜΑΤΟΣ ΣΤΟ ΕΠΙΚΑΙΡΙΚΟ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟ ΙΖΗΜΑ ΤΗΣ ΑΣΤΙΚΗΣ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ, Η ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΤΟΥΣ ΣΕ ΚΑΜΒΑ ΕΡΜΗΝΕΙΩΝ ΚΑΙ Η ΡΟΗ ΤΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΠΟΥ ΜΕΣΩ ΜΙΑΣ ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΤΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΝΟΥΝ ΜΙΑ ΠΟΛΥΕΠΙΠΕΔΗ ΑΦΗΓΗΣΗ ΣΕ ΠΡΟΒΟΛΗ -ΣΧΕΔΟΝ- ΜΙΑΣ ΔΙΑΡΚΟΥΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΗΣ ΣΕΚΑΝΣ


Με αφορμή την (επίσημη) παρουσίαση του βιβλίου «ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΟ ΤΕΤΡΑΓΩΝΟ 19» του –και δικού μου – καθηγητή Αρχιτέκτονα και συγγραφέα Δημήτρη Φιλιππίδη, βρέθηκα εκείνη τη μέρα στο κτίριο της Ιονικής στην oδό Πεσμαζόγλου στην Αθήνα. Ήταν μια εξαιρετική και λαμπρή βραδιά οργανωμένη από την τράπεζα ALPHA. Διακριτικός έλεγχος στην είσοδο (σε τράπεζα βρισκόμασταν) και τακτοποιημένες θέσεις που περίμεναν ένα διαλεγμένο με επίσημες προσκλήσεις κοινό που δεν άργησε να καταλάβει αθόρυβα τις θέσεις του και να ξεκινήσει επιτέλους η αναμενόμενη παρουσίαση.

Εγώ για να είμαι ειλικρινής αλλού είχα το μυαλό μου. Από την ώρα που μπήκα στον πολυτελή χώρο του φουαγιέ του κτιρίου, όπου όλα ήταν τακτοποιημένα με φοβερή τάξη (και θυμήθηκα τη Μαρία Νεφέλη του Ελύτη και πάλι) μέχρι και την ώρα που έκατσα δίπλα στο Δημήτρη και τη Σουζάνα Αντωνακάκη, επέμενα να ελέγχω διερευνητικά το ταβάνι και όλες τις λεπτομέρειες και τις φιοριτούρες με τις οποίες είναι κατάφορτο το εσωτερικό του κτιρίου, ως γνήσια έκφραση ενός αστικού εκλεκτικισμού που εξακολουθεί να συντηρείται με σχολαστικό τρόπο για να προβάλλει με τη σειρά του τη μνήμη και τη διαρκή υπενθύμιση για τη σοβαρότητα και τη διακριτική πολυτέλεια που πρέπει να έχουν οι αντίστοιχοι χώροι της κυρίαρχης οικονομικής έκφρασης του τόπου, δηλαδή των τραπεζών του.

Δεν ξέρω γιατί μου ερχότανε μαζεμένες στο μυαλό εκείνη την ώρα όλες οι ατάκες από την «όπερα της πεντάρας» του Μπρεχτ που εξακολουθεί πάντα να γοητεύει την καλλιτεχνική ελίτ μέχρι και σήμερα ( προσεχώς και στην Αθήνα ,14-17.1.2010,η νέα παράσταση σε σκηνοθεσία του πολύ Μπομπ Γουίλσον),τα εκατοντάδες συνθήματα του προπερσινού Δεκέμβρη στην Αθήνα που αναφέρονταν κυρίως στις τράπεζες και τώρα τελευταία οι συνεχείς αναφορές των εφημερίδων σε δικαστικές αποφάσεις καταδικαστικές για την απληστία των αφανών χρεώσεων που καθημερινά μας επιβάλλουν. Γεγονός είναι πάντως ότι ένιωθα ένα δέος ανάμεικτο με μια κριτική διάθεση για την απύθμενη υποκρισία που ήταν παρούσα σε κάθε χρυσοστόλιστη λεπτομέρεια της υπέροχης αίθουσας που έχει πληρωθεί στο ακέραιο από τη νόμιμη καθ΄όλα βέβαια δραστηριότητα της τοκογλυφίας των πυλώνων του συστήματος που έχουν καταφέρει να χρεώσουν ολάκερη την περίφημη «κρίση» στις σθεναρές -και γαϊδουρινής αντοχής- πλάτες των πολλών ανωνύμων καταθετών και συναλλασσομένων τους –από υποχρέωση ή και ανάγκη- κάθε μέρα, κάθε στιγμή της αέναης σαν τα μυρμήγκια ,τα θυμάστε ; – δραστηριότητάς μας.

Το πάνελ τακτοποιήθηκε με μικρή καθυστέρηση. Μίλησαν κατά σειρά, οι αναθέτες και προσκαλούντες τραπεζίτες, μετά ο ακαδημαϊκός λόγος (Π.Τουρνικιώτης/καθ.ΕΜΠ) παρέσχε τη δική του νομιμοποιητική προσέγγιση στο εγχείρημα, ακολούθησε η δημοσιογραφική υπόκλιση (Δ. Ρηγόπουλος /εφημ. Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ) στο ευμεγέθες πόνημα – και αυτό ανάμεσα σε πολλά άλλα παράλληλα- του πολυγραφότατου συγγραφέα και βέβαια το καλύτερο ακολούθησε μετά για να δώσει ένα τέλος και τη λυτρωτική απόλυση στη βραδιά… Ο Δημήτρης Φιλιππίδης με μαύρο κοστούμι και γραβάτα, δεμένη γρήγορα σχεδόν από τυπική υποχρέωση όπως μαρτυρούσε κι ο κόμπος- πήρε το λόγο για να καταθέσει με λιτό,σχεδόν δωρικό -όπως πάντα- τρόπο, τη δική του προσέγγιση για τη σταχυολόγηση και την αξιοποίηση του υλικού, την οργάνωση μιας άλλης οπτικής από τα τετριμμένα, την ερμηνεία των μικρών και των μεγάλων μέσω της αναζήτησης του αυτονόητου αλλά και του μη προφανούς, δηλαδή το δημιουργικό μετασχηματισμό των σπαραγμάτων της πόλης από τις αφετηρίες ίσαμε τη μετατροπή της σε πολύβουη αστική συγκέντρωση, τη σταδιακή μεταμόρφωση της οδού Σταδίου σε άξονα γοήτρου της κεντρικής Αθήνας, τη μεταβαλλόμενη στο χρόνο και διαρκώς ανανεούμενη αρχιτεκτονική στρωματογραφία του οικοδομικού καμβά και των κτιρίων που ενσωμάτωσαν σ΄αυτό προτιμήσεις και αρχιτεκτονικούς προσανατολισμούς κάθε εποχής που με τη δική της κάθε φορά γλώσσα ανανεώνει ,εκβάλλει και υποδέχεται υλικό ,όπως στην κοίτη του κρυμμένου πια Ηριδανού εκεί παραπέρα που εξακολουθεί να διατρέχει πάντα τα σπλάχνα της πόλης…Και όλα αυτά με ένα βλέμμα σχεδόν δανεισμένο από τον κινηματογράφο, που με κάποιο τρόπο αναπτύχθηκε και αυτός με μια παράλληλη διαδρομή με τα κτίρια του οικοδομικού τετραγώνου 19 ,που ο συγγραφέας τα είδε ως αποτέλεσμα μιας σεκάνς τραβηγμένης χωρίς σχεδόν αναπνοή - σχεδόν μονοπλάνο- από τον καταστατικό για την πόλη 19ο αιώνα ίσαμε τις αφετηρίες του 21ου ,στην αυγή μιας νέας υπερτεχνολογικής συνθήκης που ήδη εισήγαγε την τρίτη διάσταση -3D- στους αφηγηματικούς της τρόπους…Μια διήγηση κυριολεκτικά τριών αλλά και μιας παραπάνω διαστάσεων, μιας και ο χρόνος ήταν απ΄ αρχής παρών και καταλυτικός πάντα…

Είναι εντυπωσιακή η αλληλουχία που επιλέγεται για να στοιχειοθετηθεί το τελικό υλικό της παρουσίασης. Δεν πετάχτηκε τίποτα. Όλα στο φως, τα πιο απίθανα αρχεία και ντοκουμέντα αξιοποιήθηκαν και αναλύθηκαν, κρατήθηκαν σημειώσεις και γράφτηκαν κείμενα και σβήστηκαν σκέψεις και αφέθηκαν όλα να διατρέχουν και να διαγράφουν διαδρομές προς κάθε κατεύθυνση που θα μπορούσε να αναζητηθεί «νόημα»…Ναι, γιατί περί αυτού πρόκειται τελικά…Μου έρχονταν στο τέλος στο νού οι περίφημες σπουδές και οι πίνακες του Νικόλαου Γύζη, μείζονος εκφραστή εκείνου του εκ νέου αφετηριακού των πραγμάτων μας 19ου αιώνα, με το θρίαμβο της Ιστορίας και της Δόξας και έκανα τους δικούς μου προσωπικούς –και ολωσδιόλου ιδιαίτερους - παραλληλισμούς… Αυτός εδώ είπα μέσα μου είναι ο κατά κράτος θρίαμβος, η απόλυτη κυριαρχία του αιώνιου και αληθινού πνεύματος πάνω στην εφήμερη και ληξιπρόθεσμη υλική ευδαιμονία του πλούτου, του χρήματος, των ιστορικών εκφραστών της απληστίας και της εκμετάλλευσης… Μια τράπεζα αναθέτει στον Αρχιτέκτονα συγγραφέα να γράψει την ιστορία του κεντρικού εμβληματικού της κτιρίου κι εκείνος αρπάζει την ευκαιρία και καταθέτει μια συγκλονιστική αφήγηση που μετασχηματίζει σε παλίμψηστο ολόκληρη και ακέραιη τη μνήμη που περικλείει ο τόπος και η πόλη της Αθήνας…

Στην χαϊντεγγεριανή διατύπωση για την α-λήθεια (α στερητικό + λήθη) επιλέγεται η αριστοτελική προσέγγιση για να ερμηνευθεί μια κι έξω η ουσιαστική και βαθιά νοηματοδότηση της έννοιας…Και ο Δημήτρης Φιλιππίδης το γνωρίζει αυτό πολύ καλά. Για να μιλήσει για ένα κτίριο, για ένα οικοδομικό τετράγωνο της πόλης πρέπει να καταδυθεί στο βάθος των πραγμάτων και να συναντήσει όλα τα όστρακα και τα ρεύματα που διατρέχουν το υπόστρωμα και στη συνέχεια να αναδυθεί στην επιφάνεια και να περιτρέξει ακάματος τις γειτονιές- περιηγητής των χρόνων- και να οξύνει το αίσθημα και ύστερα να ανυψωθεί σε μια πτήση που με βλέμμα πουλιού –αετίσιο θα πρόσθετα- να δεί όλα τα πράγματα από απόσταση και να τα αξιολογήσει νηφάλια κάνοντας ζουμ–εστιάσεις σε ό,τι συγκίνησε στιγμιαία και χάθηκε ίσως από τη ματιά αλλά και σε ό,τι έχει μια αξία τέτοια που αντέχει –έστω και φασματικά – και μπορεί να διαρκέσει στο χρόνο…Μια ,δυο , τρεις πολλές σεκάνς …Μόνο το φιλμ έλειπε ίσως για να τις υποδεχτεί και να, έτοιμη η «ταινία» για προβολή στην οθόνη της πόλης ξανά και ξανά μέσα από τις σελίδες ενός γοητευτικού βιβλίου…

Το «ΟΤ 19» είναι αναμφίβολα ένα ακόμη σημαντικό βιβλίο από τα τόσα πολλά που υπάρχουν στη βιβλιοθήκη μου και είναι γραμμένα από το Δημήτρη Φιλιππίδη…Αθροίζεται και συνυπάρχει με μερικά από τα σπουδαιότερα κείμενα που έχουν γραφτεί για την νεοελληνική αρχιτεκτονική από τον ίδιο ,αειθαλή και αεικίνητο και ακούραστο εκπρόσωπο ενός κυριαρχικού και υπερμεγέθους πνεύματος που σε μένα εξακολουθεί να ασκεί πάντα εκείνη την ακατάλυτη επιρροή που μόνη μπορεί να εκφράζει την επιβολή μιας διαρκούς κυριαρχίας της διανοητικής μας πλευράς πάνω στη φθαρτή σκόνη των άστρων από την οποία είμαστε πλασμένοι όλοι οι βροτοί (=θνητοί) -και το γνωρίζουμε- στο σπαρακτικό μας ταξίδι προς την αιωνιότητα…

Οdyss, 10.01.2010

* Αφηγήσεις στα ίχνη που άφησε το 2009.
'Ενας τίτλος δανεισμένος από την Οδύσσεια, ένα προσωπικό κιβώτιο μνήμης.Όλα όσα κατάφεραν να μου δημιουργήσουν μια εντύπωση ή μια συγκίνηση ή διαθέτουν χαρακτηριστικά που διασώζει ο χρόνος. Ο αγώνας της μνήμης – του μοναδικού μας επιχειρήματος- για την αναζήτηση και της προσωπικής μας α-λήθειας, μια διαρκής στάση απέναντι στη λήθη που δεν εννοεί κα κατανοήσει τον κόσμο μας όπως πραγματικά είναι. Ίσως το μόττο «Εγώ είναι ένας άλλος» του Α.Ρεμπώ να καταφέρνει να διατυπώνει με σαφήνεια και ουσιαστικό νόημα τους λόγους για τους οποίους «ανθεί και δένει» σήμερα περισσότερο από ποτέ ο Λόγος ,ως κορυφαία και καταστατική πράξη εκχώρησης και αλληλοπεριχώρησης με τον άλλο και ως διαρκής στάση αντίστασης –και ενίοτε εναντίωσης- στον απύθμενο «θεαματικό» καταναγκασμό της σημερινής μας συνθήκης που όπως φαίνεται μπορεί να αντιμετωπισθεί και μέσα από τις ροές που αναπτύσσονται στο χάος του διαδικτύου.