25.3.09

25 ΜΑΡΤΙΟΥ 1821 : ΤΟ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΝΟΗΜΑ ΜΙΑΣ ΜΕΡΑΣ

Με αφορμή τη σημερινή επέτειο,
ένας σπουδαίος πίνακας
του μέγιστου ποιητή των εικόνων
του Νίκου Εγγονόπουλου



Ο Όρκος (των Φιλικών), Ν.Εγγονόπουλος,1952
Δημοτική Πινακοθήκη Ρόδου

Ο ποιητής και ζωγράφος Νίκος Εγγονόπουλος (1907-1985) μου έδωσε το υλικό για το μικρό σημερινό σχόλιο, για την πραγματικά σπουδαία εκείνη Επανάσταση που σάρωσε με την έκρηξή της τη σκληρή μοίρα του Τόπου μας και κατάφερε να δημιουργήσει το ανεξάρτητο νεοελληνικό εθνικό κράτος, απαραίτητη προϋπόθεση για την ύπαρξη και την ανάπτυξη δημοκρατικών θεσμών… Υπάρχουν πολλές οπτικές για το θέμα σήμερα και δεν πρόκειται να κρίνω τις σοβαρές προσπάθειες της σύγχρονης ιστοριογραφίας για μια καλύτερη κατανόηση εκείνης της περιόδου… Θα σταθώ μόνο σ΄αυτό τον εξαιρετικό πίνακα του 1952, τον ΄Ορκο (των Φιλικών),που με τη μοναδική του δύναμη ο Νίκος Εγγονόπουλος καταφέρνει να μετατρέψει σε διαχρονικό σχόλιο για τη δύναμη του γένους να μπορεί να λειτουργεί συλλογικά στις δύσκολες εποχές και να μετατρέπει τις μικρές μας διαιρέσεις σε παλίμψηστα μιας ισχυρής αγωνιστικής συνείδησης… Προσέξτε την κίνηση των χεριών και την κίνηση των μορφών που καταφέρνουν να σχηματοποιήσουν στο κέντρο της σύνθεσης την τριγωνική αναφορά στο αέτωμα του αρχαιοελληνικού ναού, ακατάλυτη αναφορά της συμβολής των Ελλήνων στις δημιουργίες του ανθρώπινου πνεύματος και συναίρεση του όλου διαχρονικού ίχνους μας στην εξέλιξη ενός πολιτισμού με οικουμενικό χαρακτήρα…
Odyss, 25.03.2009