 |
| Darth Vader [από τη σειρά ταινιών STARWARS] |
Ζούμε αναμφίβολα ιστορικές μέρες. Η κυοφορία του καινούριου και οι ωδίνες του τοκετού που το συνοδεύουν διαμορφώνoυν ένα έντονο και πιεστικό ενίοτε καθημερινό βίωμα για όλους. Οι περισσότεροι παρακολουθούν αποσβολωμένοι και ο φόβος έχει αρχίσει να τρυπώνει ύπουλα παντού. Διάχυτο απλώνεται ένα αίσθημα αδημονίας και ανασφάλειας για το επικείμενο, που απέχει ελάχιστα από το φόβο και τον ψυχολογικό αντίκτυπο που τον συνοδεύει. Όλα συνηγορούν στην καλλιέργεια της καχυποψίας για τον άλλο και ευνοούν απροκάλυπτα την παρουσία και την ανάληψη κεντρικών ρόλων από τις πιο ακραίες και ρατσιστικές απόψεις που ήδη κατάφεραν στην Ελλάδα να καταστούν ισότιμοι εταίροι στο κοινό βήμα της συλλογικότητας που εκ των πραγμάτων βίωνε τώρα και πολύ καιρό μια διαδικασία συστηματικού ευτελισμού. Στη σύγχρονη εκδοχή της ευρωπαϊκής νεοελληνικής πραγματικότητας παλιοί ροπαλοφόροι αρνητές της δημοκρατικής νομιμότητας –δηλαδή φασίστες - έγιναν ανώτατοι θεσμικοί παράγοντες καθώς οι αντοχές της δημοκρατικής άμυνας εξανεμίστηκαν κάτω από το βάρος του χρέους και της απόλυτης κυριαρχίας του πνεύματος της «σχολής του Σικάγου», δηλαδή των κερδοσκόπων και των καιροσκόπων των αγορών.
Μια νέα κινητικότητα αρχίζει να παρουσιάζεται σε όλα τα μήκη του κόσμου. Στη Αμερική τα παιδιά της αντιπολεμικής γενιάς του Βιετνάμ έχουν ξαναβγεί στους δρόμους. Το 1969 διαδήλωναν στις αντιπολεμικές κινητοποιήσεις της Νέας Υόρκης έχοντας γραμμένο τον αριθμό 33.000 στο σώμα τους (τόσοι ήταν μέχρι τότε οι νεκροί αμερικανοί στρατιώτες σε ένα άδικο και αιματηρό πόλεμο). Σήμερα κρατούν πλακάτ με το 99% και καταλαμβάνουν τους δρόμους της πόλης μέσα από ένα νέο δυναμικό κίνημα αντίστασης που ονομάστηκε με επιθετικό τρόπο «Οccupy Wall street» και ήδη μεταφέρεται σε πολλές πρωτεύουσες του αναπτυγμένου δυτικού κόσμου. Τόσοι είναι αυτοί που εκφράζουν,απέναντι στο 1% που εκπροσωπεί τις τράπεζες και τις αχαλίνωτες και άπληστες αγορές.
Στις αραβικές «πλατείες της απελευθέρωσης» πνέει ένας πρωτοφανής αέρας εναντίωσης στις δεσποτείες ενός ανελεύθερου τόξου και οι νέοι άνθρωποι κινητοποιούνται τώρα και μήνες χρησιμοποιώντας τις νέες επικοινωνιακές δυνατότητες που παρέχει το διαδίκτυο. Η παρουσία τους είναι διαρκής και η έκφραση της νέας ηθικής στάσης που απαιτούν χρησιμοποιεί ως μέσο τη φρεσκάδα της νιότης και των ιδεών τους αρνούμενη να υποκύψει σε πρακτικές βίας που χρησιμοποιούν οι αποκρουστικοί εξουσιαστικοί μηχανισμοί των τοπικών συστημάτων και θυσιάζοντας καθημερινά την ίδια τη ζωή τους στο βωμό ενός ειρηνικού αγώνα.
Στην Ευρώπη της αυγής του 21ου αιώνα, το όραμα μιας πολιτικής ένωσης φαίνεται να βρίσκεται σε μεγάλη κρίση. Σταδιακά η ιδέα που αποτέλεσε κινητήριο μοχλό για 50 χρόνια μετά από ένα αιματηρό παγκόσμιο πόλεμο και κατάφερε να δημιουργήσει πρωτογενείς ευρωπαϊκούς θεσμούς συνεννόησης με προοπτική, σήμερα εμφανίζεται να μετασχηματίζεται με γοργό τρόπο σε μια ακόμη πολιτική ουτοπία. Η σημερινή Ευρώπη βασίστηκε αρχικά πάνω στην ιδέα της συγκρότησης ενός κοινού παραγωγικού και νομισματικού χώρου, αλλά δυστυχώς δεν κατάφερε μέχρι τώρα να ενσωματώσει και πρόσθετα υπερεθνικά χαρακτηριστικά στις δομές και τους σχεδιασμούς της που να ανταποκρίνονται στις πολύμορφες εθνικές πραγματικότητες που υπήρχαν μεταπολεμικά στην ήπειρό μας.
Χώρες που καταστράφηκαν στον πόλεμο όπως η Ελλάδα, αλλά και χώρες που κατέστρεψαν τους πάντες όπως η Γερμανία, εντάχθηκαν σταδιακά σε ένα κοινό ευρωπαϊκό πλαίσιο γραφειοκρατικών θεσμικών εκφράσεων, που δεν κατέστη όμως εφικτό να απαλείψει όλες τις αντιθέσεις που δημιούργησε η Ιστορία. Η ανάγκη για την ανασυγκρότηση της Δυτικής αρχικά Γερμανίας, σε ένα ψυχροπολεμικό περιβάλλον με έντονη την αμερικανική παρουσία, δεν δίστασε να επιβάλει σε όλους επαχθείς όρους αποχής στη διεκδίκηση καταβολής αποζημιώσεων από την πλευρά των νικημένων και να τους καταδικάσει ουσιαστικά σε μια μακρόχρονη και οδυνηρή υστέρηση πόρων και παραγωγικής και κοινωνικής εξέλιξης. Τα επίσημα χρέη των ναζί στην Ελλάδα, όχι μόνο χρηματοδότησαν τους τυχοδιωκτικούς πολεμικούς τους σχεδιασμούς στην Βόρεια Αφρική αλλά ουσιαστικά καταδίκασαν στην πείνα το λαό της που βίωσε στη διάρκεια της κατοχής ένα διαρκές τοπίο καταστροφών και δηώσεων.
Τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια σε περιβάλλον ψυχρού πολέμου το δημοκρατικό κίνημα των ευρωπαίων πολιτών κατάφερε να διαμορφώσει ένα πλαίσιο μέσα στο οποίο κατάφεραν να συγκροτηθούν με θεσμικό τρόπο μια σειρά από κοινωνικές και πολιτικές κατακτήσεις. Η ιδέα του κοινωνικού κράτους και η επέκτασή της σε όλες τις περιοχές της ηπείρου μας, ο εκδημοκρατισμός των συμμετοχικών διαδικασιών, η διεύρυνση της παραγωγικής βάσης και η ουσιαστική αναδιανομή της ευημερίας που επέτρεψε να καταστεί εφικτή ο αναδυόμενος παραγωγικός και κοινωνικός καταμερισμός των ευρωπαϊκών κοινωνιών, αποτέλεσαν το υπόβαθρο πάνω στο οποίο διαμορφώθηκε μια νέα πολιτική και πολιτισμική συνθήκη. Η ανασυγκρότηση της δεκαετίας του 1950, συνοδεύτηκε από την άνοιξη της δεκαετίας του 1960 και φάνηκε να δημιουργεί ένα ανθεκτικό οικοδόμημα που συνέχισε να αναπτύσσεται μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1980.
Τα τελευταία 20 χρόνια γίναμε όλοι μάρτυρες ενός διαρκούς μετασχηματισμού που μετέτρεψε σταδιακά τους αναδυόμενους συλλογικούς ευρωπαϊκούς θεσμούς σε δυσκίνητους γραφειοκρατικούς και πολιτικά αναποτελεσματικούς μηχανισμούς που αργά αλλά σταθερά υπάκουαν στις επιταγές ενός υπερεθνικού και βαθιά αντιδημοκρατικού εξωπολιτικού αστερισμού που είχε εγκαταστήσει σε όλα τα πεδία δραστηριότητας της δημόσιας σφαίρας το σύστημα της ανώτερης εξουσιαστικής τάξης και των κατά τόπους εκπροσώπων της που λίγο απείχαν από το να χαρακτηρίζονται ανδρείκελα. Η διεθνής ελίτ και οι περίφημες αγορές κατάφεραν να παγιώσουν μέσω κεντρικών πολιτικών και θεσμικών ρυθμίσεων που δεν είχαν ουσιαστική σχέση με καμιά δημοκρατική και κοινωνική διαπραγμάτευση, τις πιο επαχθείς και μονομερείς οπτικές και πρακτικές που εξέφραζαν αποκλειστικά τη στρατηγική της ισχύος και τη συγκέντρωσή της στα χέρια των λίγων. Το ευρωπαϊκό και διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα και οι τραπεζικοί σχηματισμοί αποτέλεσαν σταδιακά στους αποκλειστικούς πόλους ελέγχου και αναδιανομής της συσσώρευσης του κεφαλαίου και μέσω των συγκυριακών πολιτικών της επέκτασης της πιστωτικής πρακτικής κατάφεραν να επιβάλουν δραματικές μεταλλάξεις στο νοοτροπικό πυρήνα της μέσης καθημερινής στάσης και να καταστήσουν τις μεγάλες πλειοψηφίες υποχείρια και έρμαια τελικά μιας ανεπίστροφης πιστοληπτικής και καταναλωτικής εξαχρείωσης.
«Καταναλώνω άρα υπάρχω» ήταν η δια-πολιτική και ακραία αποχαυνωτική προτεραιότητα της πρόσφατης ανθρώπινης συνθήκης που κατάφερε να την εγκαταστήσει στο σκληρό πυρήνα μιας ψευδούς παραγωγικής και κοινωνικής συνείδησης επί μακρό χρόνο το σύστημα της δήθεν «ελεύθερης» αγοράς, καταργώντας με όλους τους τρόπους την αφετηρία του διαφωτισμού και επιβάλλοντας την ολοκληρωτική υποκατάσταση του “cogito ergo sum” [Σκέφτομαι άρα υπάρχω] και την επιστροφή του σύγχρονου ανθρώπου σε προνεωτερικές ή και πρωτογονικές κοινωνικές και πολιτικές θεωρήσεις και καταστάσεις.
500 χρόνια ανθρώπινων κοινωνικών και πολιτικών αγώνων φαίνεται πως έχουν σήμερα γίνει συντρίμμια. Το αχαλίνωτο κέρδος και η υλική πρόσοδος είναι τα μόνα εργαλεία προς χρήση σε μια καθημερινή σαρωτική και απροκάλυπτα απάνθρωπη νέα συνθήκη όπου τον πρώτο λόγο δεν έχουν οι δημοκρατικοί θεσμοί που έχουν σχεδόν εκφυλιστεί αλλά η απύθμενη υποκρισία που έχει παντού παγιώσει τη δική της μονότροπη θεώρηση. Η αυτοκρατορία της ισχύος [του χρήματος] έχει αντεπιτεθεί και προσπαθεί να κυριαρχήσει απόλυτα και να επιβάλει τους όρους της με τρόπο που κάνει τον Όργουελ και τον Χάξλεϊ να μοιάζουν με ξεπερασμένους χρονικογράφους. Τα χαρακτηριστικά του κόσμου διαφοροποιούνται καθημερινά με κινηματογραφικούς ρυθμούς και οι αλλαγές που επιβάλλονται μέσα σε ελάχιστο χρόνο, μοιάζουν να συντονίζονται μόνο με τις κοσμικές διαπλανητικές ταχύτητες με τις οποίες κινούνται οι γαλαξίες στο σύμπαν.
Μια ταινία επιστημονικής φαντασίας από τη φουτουριστική σειρά του «Πολέμου των άστρων» [«Η αυτοκρατορία αντεπιτίθεται»] και η εμβληματική φιγούρα του Νταρθ Βάντερ έρχεται σήμερα να επαναφέρει στο προσκήνιο τους «ξεχασμένους ήρωες» και να ανακαλέσει στη μνήμη μας τους όρους της «δύναμης» που είναι η μόνη ικανή να εναντιωθεί στους σχεδιασμούς των δυνάμεων του ερέβους και να υπερασπίσει την ηθική επαναθεμελίωση της ανθρώπινης ύπαρξης μέσα στην αρμονία της συμπαντικής τάξης. Οι συμβολισμοί είναι αυτονόητοι και μας αφορούν όλους…
Odyss, 29.11.2011
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου